Tot na de puberteit groeien we in de lengte. Zelf kan groeien alleen al vervelende klachten opleveren die mogelijk verergeren tijdens of na het sporten. Wanneer je hier last van hebt, noemen we dat groeipijn. Lees in deze blog wat groeipijn is en hoe ik jongeren kan helpen pijn bij blessures die gerelateerd zijn aan groei.
Wat is groeipijn?
Groeipijn is de pijn die ontstaat als de lichaamslengte toeneemt. De lange botten in ons lichaam bevatten groeischijven. Dit deel van het bot is het enige deel dat in lengte blijft toenemen tijdens de groei, de rest van het bot groeit niet. Pezen en spieren bevatten daarentegen geen groeischijven. Het gevolg is dat de groei in de botten, pezen en spieren ongelijk verloopt. Hierdoor ontstaat er bij de aanhechtingen rekking op de pezen en spieren, wat voor pijn zorgt.
Groeispurten
Een kind groeit gemiddeld ongeveer zes centimeter per jaar vanaf het derde levensjaar. De groei gaat door tot en met de puberteit. Wanneer een kind een groeispurt heeft, kan de groei zomaar oplopen tot twaalf centimeter per jaar.
Er zijn ook verschillen tussen jongens en meisjes tijdens groeispurten. Bij jongens zie je vaak groeispurten tussen de tien en vijftien jaar. Zij krijgen vooral veel last van de gewrichten, met name de knieën. Bij meisjes zie je vaak groeispurten tussen de acht en twaalf jaar. Zij krijgen vooral last van de heupen en borsten. Zodra het groeihormoon afneemt in het lichaam, zie je dat de groeispurten stoppen. Dat is wanneer de geslachtsorganen rijp zijn. Bij jongens stopt het tussen hun zestiende en achttiende. Bij meisjes wanneer zij beginnen met menstrueren. Na de eerste menstruatie groeien meisjes gemiddeld nog vijf centimeter.
Groeipijn en sporten
In de nacht en tijdens het sporten uiten zich meestal de groeipijnen. Bij sporten beweeg je intensief, waardoor er extra spanning op de pezen en spieren komt te staan. Hierdoor raken aanhechtingen van de spieren geïrriteerd en blijven de spieren gespannen. Tijdens het sporten ondervinden jongeren vaak het meest last van de knieën en de hakken. Wanneer de groeispurt over is, verdwijnen de meeste lichamelijke klachten vanzelf weer. Tijdens een groeispurt kan een fysiotherapeut helpen om de pijn te verminderen.
Top 3 groei pijnklachten
Osgood Schlatter is een pijnlijke ontsteking aan de pees van de knieschijf aan het onderbeen. Sporten waarbij kinderen veel moeten rennen, vergroot de kans op deze ontsteking met name tijdens een groeispurt. Vaak is de aanhechtingsplaats op het onderbeen groter dan normaal, erg gevoelig en voelt soms zelfs warm aan. De bovenbeenspieren zijn erg gespannen. De hoge spanning in de bovenbeenspieren zorgt ervoor dat strekken van de knie pijn doet. De pijn wordt erger vlak na het sporten. Na het stoppen van de activiteit, nemen de knieklachten vaak weer wat af. Osgood Schlatter wordt vaak beschouwd als een overbelasting.
Morbus Sever is een pijnlijke ontsteking aan de aanhechting van de kuitspier aan het hielbeen. Het hielbeen bevat een groeischijf die na het stoppen van groeien in bot verandert. Morbus Sever komt voornamelijk voor bij jongens tussen de acht tot dertien jaar. Bij morbus Sever is er sprake van een zeurende pijn aan de achterkant van de hiel rond de aanhechting van de kuitspieren. Stijfheid van de hiel die verergert na inspanning en bij opstaan. Bij toename van druk op de hak en achillespees neemt de pijn toe. Wanneer de klachten te erg zijn, kan het zijn dat de patiënt gaat hinken.
Het Sinding-Larsen-Johansson syndroom is een irritatie van de groeischijf in de knie. Het gaat om de aanhechting van de pees aan de onderkant van de knieschijf. Door aanspannen van de quadriceps, komt de knieschijfpees onder druk te staan. De pees van de knieschijf rekt relatief weinig, waardoor er een grote trekkracht op de groeischijf van de knieschijf ontstaat. Pijnklachten worden gevoeld aan de voorkant van de knie, maar precies onder de knieschijf. Wanneer de bovenbeenspieren intensief gebruikt worden, nemen de klachten toe. Pijn verergert bij het uitvoeren van druk en er is kans dat er een zwelling ontstaat van de knie.
Fysiotherapie bij groeipijn
Fysiotherapeuten kunnen op twee manieren helpen bij groeipijn. Ze kunnen ervoor zorgen dat de klachten erger worden en zorgen dat de klachten verminderen. Groeipijn verdwijnt pas helemaal tot de groeispurten voorbij zijn. Tijdens groeispurten kun je wel helpen jongeren om te gaan met hun klachten.
Behandelingsmogelijkheden bij groeipijn
Allereerst is het verkrijgen van een goed beeld van de groeipijnen een vereiste om een goede behandeling te kunnen bieden. Daarnaast is het belangrijk om de patiënt goed te informeren wat groeipijn is en wat deze er zelf aan kan doen. Doet een patiënt veel aan sport, dan laat ik deze de trainer en teamgenoten informeren over de groeispurten en mag deze alleen binnen de pijngrenzen trainen. In enkele gevallen moet een patiënt tijdelijk stoppen met sporten om de klachten onder controle te krijgen.
Naast goed informeren en adviezen, kan er medical taping toegepast worden om de pijn te beïnvloeden. Daarnaast kan massage helpen om de spanning in de spieren te verminderen. Soms wordt er een combinatie van rek- en spierversterkende oefeningen aangeboden om de klachten te verminderen. In sommige gevallen is er sprake van zwelling, wat drie keer daags gekoeld kan worden om de klachten te verminderen. In enkele gevallen kan een brace tijdens het sporten geadviseerd worden om druk op de groeischijf te houden. Hierdoor kunnen de klachten positief beïnvloed worden.
In mijn jeugd heb ik veel last van groeipijnen gehad. Ik was in de puberteit veel aan het sporten, soms wel vijf keer per week. Echter wist ik in die tijd niet hoe ik met deze klachten om moest gaan. Hierdoor heb ik tijden rondgelopen met knie- en heupklachten. Daarnaast hadden mijn klachten verminderd kunnen worden door middel van medical taping en massage. Wacht dus niet te lang met het vragen naar een professionele mening.
Heb jij of ken jij iemand met groeipijn? Neem dan contact op voor een afspraak.
Spierpijn: De onvermijdelijke metgezel van intensieve inspanning