Uit onderzoek blijkt dat meer dan een miljoen Nederlanders gewrichtspijn door artrose hebben. Dit getal ligt waarschijnlijk veel hoger. In veel gevallen is het namelijk zo dat er gezien de leeftijd ineens sprake is van artrose. De slijtage is echter dan al aanwezig, maar wordt onder een andere diagnose weggeschreven. Wanneer iemand de diagnose gewrichtsslijtage krijgt, ontstaat vaak angst om te bewegen. In deze blog beantwoord ik 9 vragen over gewrichtsslijtage.
Wat is artrose?
Om te begrijpen wat artrose is, geef ik je eerst anatomische kennis over een gewricht. Een gewricht is een verbinding tussen twee of meer botten. Gewrichten zorgen ervoor dat deze botten ten opzichte van elkaar kunnen bewegen met behulp van spieren.
De uiteinden van de botten zijn bedekt met kraakbeen. Dit is een glad laagje dat ervoor zorgt dat deze soepel over elkaar heen bewegen. Door veroudering wordt dit laagje dunner en stugger. Dit kan leiden tot pijn en stijfheid. Schade aan het gewricht door vallen of afscheuren van banden rond het gewricht, kan dit proces versnellen. Gewrichtsslijtage is dus het verdwijnen van deze beschermlaag, waardoor het bot direct over het bot beweegt.
Is het een vorm van reuma?
Artrose wordt vaak onder de noemer reuma geplaatst, maar dit is niet hetzelfde. Bij reuma is er sprake van chronische ontstekingen in de gewrichten, waarvoor vaak pijnstillers en ontstekingsremmers worden gebruikt.
Bij artrose is er afname van het kraakbeen waardoor bot op bot contact ontstaat. Botten bevatten zenuwuiteinden en bij afname van het kraakbeen ontstaat direct contact tussen de botten. Dit is wat de pijn bij gewrichtsslijtage veroorzaakt.
Wanneer je de spieren om het gewricht heen traint, neemt dit contact vaak af waardoor de pijn weer verdwijnt. Ook kan het behandelen en corrigeren van standen helpen om de pijn af te laten nemen. In geval van gewrichtsslijtage hoef je vaak maar korte tijd pijnstillers te nemen.
Komt gewrichtsslijtage veel voor?
Vermoedelijk hebben veel meer mensen gewrichtsslijtage zonder officiële diagnose. Vaak blijven klachten beperkt tot een of enkele gewrichten. Vaak wordt de diagnose pas op latere leeftijd gesteld, terwijl patiënten zich vaak al eerder met onbegrepen klachten bij de huisarts melden.
Artrose komt het meest voor bij mensen boven de 55 jaar, maar leeftijd hoeft niet per se een rol te spelen. Artrose kan ook voorkomen op jongere leeftijd, in verband met aanleg voor slijtage, zwaar lichamelijk werk, overbelasting door intensief sporten of door blessures waarbij schade aan een gewricht ontstaat.
Kan je genezen van gewrichtsslijtage?
Artrose is helaas niet te genezen, maar er zijn wel manieren om de klachten beter verdraagzaam te maken. Vaak ontstaat er angst voor pijn en de vrees om de schade te vergroten. Bewegen helpt echter de gewrichten te smeren, waardoor het kraakbeen soepel blijft. Daarnaast versterk je de spieren, waardoor de stabiliteit in het gewricht behouden blijft.
Wat kan een fysiotherapeut voor je doen bij artrose?
Gewrichtsslijtage kan door middel van houdingscorrectie en het opheffen van scheefstanden niet verder doorzetten. Een fysiotherapeut of manueel therapeut kan hierbij helpen. Daarnaast kunnen zij hulp bieden bij het geleidelijk opbouwen van de belastbaarheid door middel van oefeningen.
Wanneer je valt is het belangrijk om de standen van je bekken en wervelkolom te laten checken. Hiermee kan je voorkomen dat er onnodige schuring is in een gewricht en kan je verergering van slijtage voorkomen.
Wat kan ik doen tegen de pijn?
Acute artrose-ontstekingen kunnen tijdelijk verlicht worden met paracetamol. Dit zal de heftigheid van de pijn wegnemen. De pijn kan veroorzaakt worden door scheefstanden. Het is dus handig om een zorgprofessional in te schakelen om de standen van de gewrichten te laten checken en te behandelen.
Heeft het dragen van een brace zin?
Het dragen van een brace heeft alleen nut om de stabiliteit te verbeteren wanneer je ook de spieren rond het gewricht traint. Wanneer een brace alleen ingezet wordt om het gewricht stabiel te houden, zullen de spieren rond het gewricht afnemen. De spieren worden dan niet meer ingezet en zullen ‘lui’ worden.
Kan een dieet helpen?
Bij overgewicht kan een dieet zinvol zijn om de druk op de gewrichten te verminderen. Overgewicht geeft meer druk op de gewrichten waardoor slijtage sneller doorzet. Voor de rest heeft het geen zin om een speciaal dieet te gaan volgen.
Wat kan ik doen om gewrichtsslijtage te voorkomen?
Gewrichtsslijtage voorkomen is bijna niet mogelijk, omdat we allemaal weleens door onze enkel gaan. Wel kun je een aantal dingen doen:
- Blijf bewegen. Rust roest is een goede uitspraak die hier bij past. Spieren blijven in een optimale conditie en belasting zorgt ervoor dat het kraakbeen in conditie blijft.
- Pas op met te belastende sporten, hierdoor kan je sneller blessures oplopen. Dit kan gewrichtsslijtage in de hand werken. Wanneer er al sprake is van artrose, dan kan je het beste kiezen voor minder belastende activiteiten als wandelen, fietsen en zwemmen.
- Laat de houding en de standen van je gewrichten regelmatig controleren. Elke val zorgt voor scheefstand door compensatiestrategieën in je lichaam. Hoe langer je rondloopt met scheefstand, hoe meer schade er veroorzaakt wordt.
- Blijf niet doorlopen met klachten. Hoe schever een gewricht belast wordt, hoe groter de kans is dat het gaat slijten. Schade die eerder al is verkregen kan je niet meer ongedaan maken. Wees je dus bewust van het gevolg van een blessure of klacht.
Slijtage is in een vroeg stadium goed op te vangen en kan daardoor verdere schade aan de gewrichten voorkomen. Ben jij in het verleden gevallen? Neem contact op met een professional.